Çocuk felci hastalığı bulaşıcı olan bazı virüslerin neden olduğu bir enfeksiyon hastalığıdır. Üç farklı tipi olan çocuk felci virüsü, bağısaklarda çoğalarak, vücudun diğer bölgelerine yayılır. Çocuk felci yaşayan her 200 vakadan bir tanesinde, hastalık etkeni olan virüs omuriliğe geçer ve daha sonra orada kasların sağlayan sinir hücrelerini tahriş eder. Bu sinir sisteminde oluşan tahrip kalıcı olur. Çocuk felci en sık beş yaşının altındaki küçük çocuklarda görülür. Çocuk felci özellikle omurilikteki kasların kasılmasını başlatan sinir hücrelerine zarar veren bir hastalıktır. Çocuk felcine tıp dilinde polimelitis denir. Bu çocuk felci genellikle sonbahar ve yaz aylarında görülür. Çocuk felcine çocuklar yakalanabileceği gibi büyüklerde yakalanabilir. Çocuk felci mikrop vücuda girdikten 7 ile 21 gün içerisine ortaya çıkar.
Hastalık ilk başladığında hemen tedaviye başlanması gerekir. Tedaviye başlanmadığı takdirde hasta olan bireyde özellikle kol ve bacaklarında felç görülür. Felçler genel olarak çocuğun kendi ayağı kaldırmasında ve yürümesinde güçlük çeker. Çoğu hastada felç olan bacak ya da kol duyu kaybı olmaz. Hastalığın başında hastayı diğer kimselerden ayırmak gerekmektedir. Çünkü çocuk felci enfeksiyonları bulaşıcıdır. Hastalık farkına varıldığında mutlaka zaman geçmeden tedaviye başlanılması gerekir. Çocuk felci geçmişte çok sayıda insanın sakat kalmasına ya da ölümüne sebep olmuştur. Çocuk felci bir kişide birden fazla bulaşabilir. Bir yaşından büyük olan yaş grubundaki hassas çocuklar ve yetişkinler mikrobu kaptıklarında felç gelişmesi açısından büyük bir risk altındadırlar. Bu felç gelişen hastalarda ölme durumu %2 ile %22 arasında değişmektedir. Ancak bu felç beyindeki solunum merkezinin etkilenmesiyle bu ölme durumu %40’a kadar çıkabilmektedir.
Çocuk felci bazı gruplar da daha da riskli olabilir. Bu gruplar yaşlı insanlar, bebekler ve çocuklar, hamile bayanlar, çocuk felcinin görüldüğü yerlerde bulunmak (salgın yoluyla bulaşabilmektedir) çocuk felci aşısı olmayan bireylerin çocuk felci olma olasılıkları çok daha riskli olabilir. Bu nedenle hijyene ve çocuk felci aşılarının düzenli olarak yaptırılması gerekmektedir.
Çocuk Felcinin Belirtileri Nelerdir?
Çocuk felcinin pek çok belirtileri vardır. Bunlar;
Çocukta ateş
Yorgunluk
Yüksek ateş
İştah kaybı, yememe istediği
Baş ağrısı
Boğaz ağrısı
Halsizlik
Ensede ağrı
İshal
Kusma
Ensede sertlik gibi belirtileri vardır. Felcin daha sonraki belirtileri genellikle bacaklarda ve kollarda görülür. Vücuttaki kaslar oldukça duyarlı hale gelmiş ve oldukça ağrılıdır. Felcin başlangıç zamanlarında kaslar erimeye ve zayıflamaya başlar. Bu çocuk felci hastalığı ilerledikçe hasta konuşma güçlüğü çekecektir ve bir zaman sonra konuşamamaya başlayacaktır. Çocuk felci hastalığı olan birey bir zaman sonra öksüremez ve yutma problemi yaşar.
Çocuk Felci Neden Olur?
Çocuk felci hastalığının nedeni polio virüsü adı verilen mikroptur. Polio bir virüs tarafında oluşturulan enfeksiyonlara neden olan bulaşıcı bir virüstür. Bu polio virüsü hasta olan bir kişiden başka bir kişiye geçtiği takdirde çocuk felcine neden olmaktadır. Çocuk felcine neden olan bu polio virüsü sadece kişiden kişiye geçmez. Polio virüsü çevre faktörlerinin kötü olduğu ortamlarda kişiye geçebilir. Bu virüs hastaların çıkardığı dışkı ile yayıldığı için çevre koşulların dikkat edilmeyen zamanlarda büyük salgınlara yol açmıştır. Çocuk felci besinlerin mikroplu ve kalabalık ortamlarda havaya yayılan mikropların solunmasıyla da bulaşabilir. Hastalık etkeni virüsün uzun sürenli taşıyıcısı yoktur, hayvanlarda hastalık etkeni taşımazlar.
Çocuk Felcinin Tedavisi
Çocuk felci hastalığının henüz bir tedavisi bulunmamaktadır. Bu felcin geliştiği sırada kol ve bacakların nötral pozisyonda tutulması gerekmektedir. Eğer felç olan hastanın solunum kasları ve diyaframı tutulmuş ise hastaya solunum yolu cihazı ile destek uygulanması gerekmektedir. Hastalığın aktif dönemi geçtikten sonra hastaya fizik tedavi ve bazı kalıcı felçler cerrahi operasyonlar uygulanmaktadır. Çocuk felcinin ilk görüldüğü zamanlarda hasta iyice dinlenmesi gerekir. Çünkü çocuk felci sürekli hareket eden, aktif olan kaslarda daha kolay ve çabuk yayılır. Çocuk felci süresince vücutta pek çok ağrılar meydana gelecektir. Bu nedenle vücuttaki kas ağrılarına ağrı kesici ve hastanın ateşini düşürmek için ateş düşürücü verilir.
Çocuk Felci Aşısı ve Korunumu
Hastalara ve gıdalarla temastan sonra el yıkamak çok önemlidir. Çocuk felcinden korunmanın en etkili yöntemlerden biri aşılama yöntemidir. Bu aşılar iki farklı şekilde mevcuttur. Bu aşılama yöntemlerinden ilki OPV (oral polio aşısı) ağızdan damla olarak verilir, ikincisi ise IPV (inaktive polio aşısı) diğer aşılar gibi enjeksiyon yolu ile verilir, hastalık yapıcı özelliği yoktur. Bu uygulanan aşılar sayesinde tüm dünyada yok etme noktasına kadar ulaşmıştır. Ülkemizde yaklaşık 1998 yılından beri görülmemektedir. Çocuklarda bazı önerilen aşı zamanları vardır. Bunlar 2 ay, 4 ay, 6-18 ay, 4 ve 6 yaşlarıdır. Çocuk felci aşısı yapıldıktan sonra çocuğun beslenmesinde sınırlama yapılmasına gerek yoktur. Anne rahatlıkça çocuğunu besleyebilir. Çocuklarda ciddi hastalık ve ya bağışıklık sistemi zayıfladığında (lenf bezi kanseri, bağışıklık sistemi yetmezliği hastalıkları, kan kanseri ve diğer kanserler) sağlık personeline bu durum bilgilendirilmesi gerekmektedir.